Kilmtarîxîya Komelayê Ma
Yekîtîya Malbatên ji Kurdîstan li Almanyayê ( Yewbîyayîşa Keyeyanê Kurdistanîyanê Almanyayî ) bi kilmkî YEKMAL, serra 1993’ yan de bi hetê keyeyî ra, bi mamoste û perwerdekaran ameyo awankerdiş sey komeleyoke civakî seba xebatê beşdarîya û perwerdeyîyê hêzdar bikero bi taybetî mîyanê keyeyanê koçber, penaber û kurdan de. O wext ra, Yekmal endamê sazgehê Geşdarîye Hevpar Şaxa Berlînê û rayberîya ke fermîyê Alîkarîyê Ciwanan ê Berlînê yo.
Bi destpêkerdîşê awanbîyayişê xo ra heta nika, Yekmal xebatanê perwerdeyîye û beşdarbîyayîşê keyeyan komeleye de, hemkarîya keyeyan bi komeleyanê perwerdeyîyê, sey Hêlîn ( Baxçeyê Zarokan ) dibistan û perwerdeyîyê zafziwanan dayo vernîya xo. Coka perwerdeyîya maye û piyan û hetkerdişê keyeyan û kesan her wext bîyê eslê esasîyanê komeleya ma. Her wina, Yekmal giringê daya xebatanê seba averşîyayîş û geşkerdişî ziwan û kultura kurdkî û neye ra zî averberdişê diziwanan.
MA KAM E ?
Verê her çîyî Yekmal xo sey komeleyeka koçberan vînena ke hetê sîyasî û dînî de bêteref a û komeleyeka dewletî nîya; û pawitoxê heqê însanan a; heqê seyyewbînî xo rê kena hedef û verba heme çeşîdanê cîyayîyan û nijadperestîyan wirzeno we.
Sey sazîyeka kurdan û peydekarê xebata komelkî, cayê komela kurd taybet o, komeleya ma de ke no ca cayê raştrociameyeyiş û peydakerdişê hetkarî û piştgirewtişî yo seba komelê kurdan.
Ma seba komeleyeko akerde, zafrengî, zafvengî û hêrapawitiş xebitîyenê goreyê Qanûna Esasîn. Na sebep ra yo ke ma xebatanê xo bi zerrî ra û bi zanayîş rê kene, seba kesê ke koçber û penaber û keyeyanê înan bieşkeyê cûyêka xoser, seyyewbînî û azad biciwîyê Almanya de. Mîyanê nê karan de, seba têklilîyê tesîskerdişê ser komele, bi lobî û hemkarîye zî estê sewbîna xebatanê seba cûyayişê komeleya rojane. Seba ma entegrebîyayiş û beşdarîya xo awan keno ser beşdarîya heme waranê komele de û her wina prosesêko daîmî ya dirayene seba dayiş û girewtişî û rêzdarîya zafrengîya komele.
Beynateyê na çerçeweyan de zî ma bala xo bi taybetî zî dane şaro ke bi eslê xo kurd ê. Seba ke na çî biqewîmîyo, komeleya ma wazena ke tesîr biko ser siyaset û îdareyê dewletî seba komeleya kurd bi awayêko rûmetdar û pozîtîf entegre biba bi prosese demokratîk de hemverê cîyakerdiş û teberaverdişîyî.
No esasî ser de, komeleya ma kareko sey perwerdeyîya keyeyan û pî û mayan, şêwirdaniş averberdiş, perwerdeyîya verdibistane ya diziwanê averberdişê ziwanî, hetkarîya perwerdeyîyê, gûreyanê zarrîwazîyê û sew bîn cigêrayîşanê îlmî yê ke ziwannasnayîşî bi rayir bene.
Ziwanê ke karanê ma yê komeleyê de yene şixûlnayişî zaf ê, sey almanî, kurmancî, soranî, kirmanckî/zazakî, erebkî ,tirkî û îngîlîzî.
Dîyayişê Zanistî û Bingeyanê Xebatî
**** Zafziwanî û Hîsgerîya Kulturî
- Astengîyê ke estê vernîyê dayiş- girewtişê zanayişan de keno tay û bingeya dayiş û pêydakerdiş serkewte yo.
- Beyankerdiş û asayîşî awan keno û îmkanê sey yewbînî hetê beşdarîye de aver beno.
3)Beynateyê konteksanê heterojenan de piştîdayişê serkewte keno.
**** Xebata Komelkî ya Azadîwaştene û Çalakîya ke bi Şert û Mercanê Seyyewbîn
- Pî û mayan, gedeyan, ciwanan û ê kasanê ke sey zanist cûyayişe xo yo aktüel qebûl kene.
- Xebata komelkî û perwerdeyîyanê bi heme tewrbîyayoxan rê sey prosese ke eynî areno ca.
- Îmkan û waştişan virazeno seba azadîwaştişî û çalakîyê ke feydedar seba xo.
****Ewnîyayişê Raştîya Cuyayişî û Bingehê Çîmê Bîyaye.
- Dayiş- girewtişe zanayîş û bêastengî peşkeş keno.
- Rayir û metodanê kare komelkî xo rê keno rayber seba ke bibo cewabê hewcedarîyê û ganîyeyê meymanan û muracatkeranê xo.
- Bi hetê xebatker û meymanên hêzin û muracatkaranê xo dest bi kar keno.
**** Pîlkerdişê bê-tundî, perwerdehîye û dayiş û peydakerdiş
- Qesawet û acizîyanê doman, ciwan û pîlan gêno vere çiman.
- Perspektîf û metodanê bîn ê karderdişî weş vîneno.
- Nakokîya têkewtene bi raya empati û birêzî çareser keno.
**** Heqanê Seyyewbînî Seba Heme Kesanê Wayirê Zayend û Tercîhê Cînsî yê Cîya
- Cinî û camêrdan heme qadanê cûyayişê taybet û cûyayişê komelkî de yew vîneno.
- Piştî dano heme kesê ke wayirê zayend û tercîhê cînsîyê cîyayê ke raştameyîyayişê cîyayîyene û tujîye bene.
- Wayirê helwest o, seba meselayan zayendî û qij dayene ( marjînalkerdiş ) ya bi ey ra têkildar.
